అష్టమ
స్కంధము : ఐరావతావిర్భావము
8-258-క.
దంతచతుష్టాహతి శై
లాంతంబులు విఱిగి పడఁగ నవదాత కుభృ
త్కాంతంబగు నైరావణ
దంతావళ ముద్భవించె ధరణీనాథా!
8-259-క.
తడ లేని నడపు వడి గల
యొడలును బెను నిడుదకరము నురుకుంభములున్
బెడఁగై యువతుల మురిపపు
నడకలకున్ మూలగురు వనన్ గజ మొప్పెన్.
టీకా:
దంత = దంతములు;
చతుష్టా = నాలుగింటి;
హతిన్ = దెబ్బకి;
శైలాంతంబులున్ = కొండశిఖరములు;
విఱిగిపడగన్ = కూల్చివేయగలిగి;
అవదాత = వెండి (తెల్లని);
కుభృత్ = కొండవలె;
కాంతంబు = ప్రకాశించునది యగు;
ఐరావణ = ఐరావతము యనెడి;
దంతావళము = ఏనుగు;
ఉద్భవించెన్ = పుట్టెను;
ధరణీనాథా = రాజా.
తడ = తడబాటు;
లేని =
లేనట్టి; నడపు = నడక;
వడి = బిగువు;
కల = కలిగిన;
ఒడలునున్ = దేహము;
పెను =
మిక్కలి; నిడుద = పొడవైన;
కరము = తొండము;
ఉరు = పెద్ధ;
కుంభములున్ = కుంభములు;
పెడగు = మనోజ్ఞమైనది;
ఐ = అయ్యి; యువతుల = ప్రాయపుస్త్రీల;
మురిపపు = కులుకుల;
నడకల్ = నడకల;
కున్ = కు; మూలగురువు = ఒజ్జబంతి;
అనన్ = అనగా;
గజమున్ = ఏనుగు;
ఒప్పెన్ = చక్కగానున్నది.
భావము:
అదిగో పాలసముద్రంలో “ఐరావతం” పుట్టింది. ఆ ఏనుగునకు బలమైన నాలుగు (4) దంతాలు
ఉన్నాయి. వాటితో కొండశిఖరాలను సైతం
కూల్చివేయగలదు. ఆ తెల్లని గజరాజు వెండికొండలా మెరిసిపోతోంది.
ఆ
మనోహరమైన ఐరావతము దేహం, తడబాటులేని అందమైన నడకల వేగం కలది. యౌవనంలో ఉన్న యువతులకు
కులుకుల నడకలు నేర్పే ఒజ్జబంతిలా ఉంటుంది దాని అందమైన నడక. ఇంకా ఆ ఏనుగునకు చక్కగా
అమరిన బాగా పొడవైన తొండమూ, పెద్ద కుంభస్థలముతో ఒప్పి ఉన్నాయి.
: :చదువుకుందాం భాగవతం; బాగుపడదాం మనం అందరం: :
No comments:
Post a Comment