కాళియ మర్దన - ఘన యమునా. . పద్మరాగాది

10.1-665-సీ.

ఘన యమునానదీ కల్లోల ఘోషంబు; సరసమృదంగఘోషంబు గాఁగ

సాధుబృందావనచరచంచరీక గా; నంబు గాయక సుగానంబు గాఁగ

కలహంస సారస కమనీయమంజు శ; బ్దంబులు తాళశబ్దములు గాఁగ

దివినుండి వీక్షించు దివిజ గంధర్వాది; జనులు సభాసీనజనులు గాఁగ

10.1-665.1-తే.

పద్మరాగాది రత్నప్రభాసమాన; హితకాళియ ఫణిఫణామండపమున

నళినలోచన విఖ్యాత నర్తకుండు; నిత్యనైపుణమునఁ బేర్చి నృత్య మాడె.

          ఘన = గొప్ప; యమునా = యమున అనెడి; నదీ = నదియొక్క; కల్లోల = పెద్దఅలల; ఘోషంబు = పెద్దధ్వని; సరస = రసయుక్తమైన; మృదంగ = మద్దెల; ఘోషంబు = ధ్వని; కాగన = అగుతుండగ; సాధు = చక్కని; బృందావన = బృందావనమునందు; చర = మెలగెడి; చంచరీక = తుమ్మెదల; గానంబు = పాట; గాయక = గాయకుల; సు = మంచి; గానంబున్ = పాటలు; కాగన్ = అగుచుండగ; కలహంస = కలహంసల; సారస = బెగ్గురుపక్షుల; కమనీయ = మనోజ్ఞమైన; మంజు = ఇంపైన; శబ్దంబులు = ధ్వనులు; తాళ = పక్కతాళమువేయువారి; శబ్దములు =  ధ్వనులు; కాగన్ = అగుచుండగ; దివి = ఆకాశము; నుండి = నుండి; వీక్షించు = చూచెడి; దివిజ = దేవతలు; గంధర్వ = గంధర్వులు; ఆది = మొదలైన; జనులు = ప్రజలు; సభ = సభయందు; ఆసీన = కూర్చున్న; జనులు = వారు; కాగన్ = అగుచుండగ.

          పద్మరాగ = కెంపులు; ఆది = మొదలైన; రత్న = రత్నములచేత; ప్రభాసమాన = మిక్కలి వెలుగుచున్న; మహిత = గొప్ప; కాళియ = కాళియుడు అనెడి; ఫణి = పాము; ఫణా = పడగలనెడి; మండపమునన్ = వేదికపైన; నళినలోచన = పద్మాక్షుడు, కృష్ణుడు; విఖ్యాత = అనిప్రసిద్ధుడైన; నర్తకుండు = నృత్యముచేయువాడు; నిత్య = శాశ్వతమైన; నైపుణమునన్ = నేర్పుచేత; పేర్చి = అతిశయించి; నృత్యము = నాట్యములు; ఆడెన్ = చేసెను.

१०.१-६६५-सी.

घन यमुनानदी कल्लोल घोषंबु; सरसमृदंगघोषंबु गाँग

साधुबृंदावनचरचंचरीक गा; नंबु गायक सुगानंबु गाँग

कलहंस सारस कमनीयमंजु श; ब्दंबुलु ताळशब्दमुलु गाँग

दिविनुंडि वीक्षिंचु दिविज गंधर्वादि; जनुलु सभासीनजनुलु गाँग

१०.१-६६५.१-त.

पद्मरागादि रत्नप्रभासमान; महितकाळिय फणिफणामंडपमुन

नळिनलोचन विख्यात नर्तकुंडु; नित्यनैपुणमुनँ बेर्चि नृत्य माडे.

            ఆ కాళీయుని పడగలు అనే విశాలమండపంమీద బాలకృష్ణుడు అనే ప్రఖ్యాత నర్తకుడు ఎక్కి నిలబడి, బహు నైపుణ్యంతో నృత్యం చేశాడు. ఆ పాముపడగల మండపం పద్మరాగాలు మొదలైన రత్నాలు చేత ప్రకాశిస్తున్నది. ఆ నృత్యావికి సహకారం అందిస్తున్నట్లు యమునానదిలో కదిలే తరంగాల ధ్వనులు చక్కని మృదంగ ధ్వనులుగా ఉన్నాయి. ఆ బృందావనంలో తిరుగుతున్న తుమ్మెదల మధుర సంగీతం, గాయకుల గానంలా వినబడుతున్నది. కలహంసలు, సారసపక్షులు చేస్తున్న శ్రావ్యమైన శబ్దాలు చక్కని తాళధ్వనులను సంతరించుకున్నాయి. ఆకాశంలోనుండి చూస్తూ ఉన్న దేవతలు, గంధర్వులు మొదలైనవారు సభలో ఆసీనులై ఉన్న ప్రేక్షకుల్లగా ఉన్నారు. మొత్తం మీద అదొక గొప్ప నాట్య కచేరీలా ఉంది.

             ఈ సీసపద్యం క్రింది పద్మరాగాది అనే తేటగీతి బహు మథురమైనది; బహుళ ప్రసిద్ధమైనది. . .

http://telugubhagavatam.org/?tebha&Skanda=10.1&Ghatta=83

: :చదువుకుందాం భాగవతం; బాగుపడదాం మనం అందరం: :